W SŁUŻBIE LUDZIOM I PRZYRODZIE
To tytuł książki, której celem jest ukazanie roli jaką odegrali leśnicy i myśliwi w walce o wolną i niepodległą Polskę, o czym dziś wielu już nie pamięta.
Gdy Polski nie było na mapie Europy, naszych rodaków wypełniała bolesna tęsknota za utraconą ojczyzną.Znamy to najczęściej z twórczości romantycznych poetów, którzy przelewali na kartki papieru utwory pełne wzniosłych uczuć patriotycznych. W tym samym czasie leśnicy i myśliwi podeszli do problemu bardziej pragmatycznie. Charakteryzowała ich wspólnota celu – walka o niepodległość, ale i dbałość o rodzimą przyrodę. Już w 1820 roku założyli czasopismo „Sylwan”, które ukazuje się do dzisiaj i jest ono obecnie najstarszym na świecie periodykiem z zakresu nauk leśnych. Podobna sytuacja dotyczyła czasopism łowieckich. W zaborze austriackim w 1878 roku ukazał się pierwszy numer „Łowca”, w zaborze rosyjskim w 1899 roku „Łowca Polskiego”, natomiast w zaborze pruskim w 1907 roku „Łowca Wielkopolskiego”, a wszystkie wymienione czasopisma były wydawane w języku polskim.Ponadto w okresie zaborów powstało wiele klubów i towarzystw łowieckich,które zrzeszały tylko polskich myśliwych. Ich celem było między innymi prowadzanie racjonalnej gospodarki łowieckiej, walka z kłusownictwem, ale także kultywowanie narodowych tradycji i zwyczajów,podtrzymywanie polskiego języka łowieckiego. Choć oficjalnie o tym nie mówiono, to wszyscy dostrzegali istotną rolę tych organizacji w pielęgnowaniu myśli niepodległościowej i uczuć patriotycznych.
Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku, organizowano struktury oraz tworzono podstawy prawne polskiego leśnictwa i łowiectwa. W 1919 roku powstały trzy wyższe uczelnie kształcące leśników(we Lwowie, Poznaniu i Warszawie), w 1923 roku powołano do życia Centralny Związek Polskich Stowarzyszeń Łowieckich (CZPSŁ), który w późniejszych latach przekształcono w Polski Związek Łowiecki.W 1924 roku rozporządzeniem Prezydenta Rzeczpospolitej ustanowiono Polskie Lasy Państwowe. Niestety, te wszystkie pozytywne akcenty leśno-łowieckie przerwała brutalnie II wojna światowa. Leśnicy i myśliwi mający wysokie poczucie patriotyzmu, posiadający doskonałe rozeznanie terenowe, umiejętność posługiwania się bronią, stają po raz kolejny do walki o wolną Polskę. Ukryci w lasach, z tożsamością schowaną za pseudonimami,brali udział w zmaganiach wojennych. Więzieni w obozach jenieckich(np. Dorsten, Dössel, Murnau, Woldenberg) przygotowywali wystawy,organizowali szkolenia i pisali podręczniki. Wielu z nich zapłaciło za wolność ojczyzny najwyższą cenę.
Jubileusz 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości, to doskonała okazja, uzasadniony powód, aby na chwilę się zatrzymać i spojrzeć wstecz. Przywołać pamięć o tych, których nie doceniano zażycia, gdyż ich praca była sprzeczna z interesem zaborcy i okupanta. Mieli jednak odwagę podejmować trud, narażać swoje życie w sytuacji pełnej beznadziei i zagrożenia, mieli niewyobrażalną wręcz siłę w walce o przyszłą Polskę. Nie robili tego dla korzyści własnej, popularności medialnej, byli po prostu idealistami, wizjonerami,robili to dla tych co przyjdą później, robili to dla nas.
Z inicjatywy Łowczego Okręgowego w Tarnobrzegu Kolegi Roberta Bąka powstała książka wyjątkowa. Jest to praca zbiorowa napisana przez zespół autorów z kilku ośrodków akademickich, ale także pasjonatów historii. Przybliżyli oni sylwetki kilkudziesięciu wybitnych leśników i myśliwych, którzy swoją postawą, pracą, zaangażowaniem mogą stanowić wzór do naśladowania przez kolejne pokolenia. Ta książka to niejako hołd im złożony, gdyż zdajemy sobie sprawę z tego, że nasz dzisiejszy dzień, to także ich zasługa.
Dariusz J. Gwiazdowicz
W służbie ludziom i przyrodzie. Działalność patriotyczna oraz społeczno-przyrodnicza leśników i myśliwych
Redakcja naukowa Dariusz J. Gwiazdowicz
Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu
Format A5, 320 stron, wydanie kolorowe, twarda oprawa
Cena 20 zł. (+koszt przesyłki)
Zamówienia na publikację można składać na: Zarząd Okręgowy PZŁ w Tarnobrzegu, ul. Strzelecka 4, 39-400 Tarnobrzeg, tel. 15 822 60 89, e-mail: zo.tarnobrzeg@pzlow.pl lub zo.tarnobrzeg_finanse@pzlow.pl, PEKAO S.A. O/Tarnobrzeg38 1240 2744 1111 0000 3990 9866
